[ Pobierz całość w formacie PDF ]
nieważny, istotny nieistotny, spowodowany przez określoną sytu-
ację czy też przez konkretnych ludzi), powodować będzie też, jakie
działania podejmiemy wobec danej sytuacji konfliktowej. Nasza
reakcja siłą rzeczy uruchomi określoną reakcję drugiej strony. Jeśli
zlekceważymy sytuację, a w efekcie zlekceważymy osobę z nią zwią-
zaną, może ona chcieć nam udowodnić, jak bardzo się mylimy. Kie-
dy nasze wystąpienie będzie nadmiernie agresywne, druga strona
może się dostosować do naszego poziomu emocji i od rozmowy mo-
żemy łatwo przejść do krzyku czy w ostateczności nawet do grózb
lub rękoczynów. Nasza reakcja i związana z nią reakcja drugiej stro-
ny kształtuje określone konsekwencje. Zwyciężamy, przegrywamy,
Ni e daj si ę zł emu szefowi i ki epski m kol egom 197
zyskujemy to, o co walczyliśmy, albo tracimy wszystko, łącznie z do-
tychczasowym obrazem świata i samego siebie, jaki prezentowali-
śmy do tej pory. Jedną z konsekwencji naszego starcia w konflikcie
może być bowiem utrwalenie bądz modyfikacja naszych przekonań.
Doznania traumatyczne z reguły wywołują negatywne zmiany, nie
ma więc sensu czekać do momentu, aż problem urośnie i pozosta-
nie nam tylko walka na śmierć i życie. Konflikt należy rozwiązywać
możliwie jak najwcześniej i dobrze, jeśli moderatorem jest osoba od-
powiedzialna za działanie grupowe wewnątrz danego zespołu. Do-
brze na przykład, kiedy strony mogą przedstawić swój punkt widze-
nia w bezpośredniej rozmowie, podczas gdy szef pełni rolę osoby
umożliwiającej wszystkim wypowiedzenie się w pełni. Uzmysłowie-
nie sobie różnic dotyczących punktów widzenia i towarzyszących
im na ogół różnic interesów pozwala określić niezbędne pole nego-
cjacyjne, w obszarze którego można znalezć rozwiązanie satysfak-
cjonujące każdą ze stron.
Sytuacje konfliktowe mogą być zamykane na cztery różne sposoby:
PRZEGRANY PRZEGRANY to sytuacja, w której obie
strony tracÄ…. KtoÅ› decyduje za nie albo ustalajÄ… rozwiÄ…zanie,
które w rzeczywistości nie satysfakcjonuje żadnej z nich.
W efekcie mało, że nie są zadowolone, to w dodatku czują
się przegrane i w jakimś sensie mają przekonanie, że druga
strona je oszukała i pewnie zyskała więcej, niż mogłoby się
wydawać.
WYGRANY PRZEGRANY to sytuacja, kiedy tylko
jedna strona ma pełną satysfakcję z rozwiązania sytuacji
konfliktowej. Widząc złe samopoczucie drugiej strony,
a jednocześnie czując satysfakcję z wygranej, dana strona
może w kolejnych krokach budować relacje na zasadzie lepszy
gorszy, co tylko pogłębi sytuację konfliktową w grupie.
198 NI E DAJ SI ZA EMU SZEFOWI I KI EPSKI M KOLEGOM
NIE MA WYGRANYCH to sytuacja określana również
mianem kompromisu. Każda ze stron zdecydowała się
z czegoś zrezygnować, by jednocześnie coś osiągnąć.
Kompromis potocznie uznawany jest za świetne rozwiązanie,
ponieważ doprowadza do rozwiązania problemu i częściowej
satysfakcji. Problem polega jednak na tym, że sprawy
niezałatwione (nawet jeśli znajdą się w jakimś oficjalnym
protokole rozbieżności) prędzej czy pózniej staną się
zarzewiem kolejnego konfliktu.
WYGRANY WYGRANY to sytuacja określana również
jako nie ma wygranych, nie ma przegranych bÄ…dz
konsensus. Oznacza, że potrzeby obu stron zostały
zaspokojone w stopniu wystarczającym, by były one w pełni
zadowolone z uzyskanego rozwiązania, by je w pełni
zaakceptowały i chciały w pełni wprowadzić je w życie.
Warto pamiętać, że praktycznie jedynie ostatnie rozwiązanie
przynosi pozytywny skutek. W przypadku trzech pierwszych brak
pełnej satysfakcji (czy też czynniki ją osłabiające) powoduje, że na
ogół wypracowane rozwiązanie nigdy nie jest do końca zrealizowa-
ne. Strony konfliktu w dalszym ciągu mają do siebie żal, przegrani
niekiedy szukają odwetu, zwycięzcy czasami zaczynają lekceważyć
tych, których pokonali. W efekcie w sytuacji kolejnego, powiedzmy
sobie wprost nieuchronnego konfliktu strony będą w zdecydo-
wanie większym stopniu obstawać przy swoim (żeby teraz nie dać
się pokonać) i wypracowanie jakiegoś wspólnego rozwiązania może
się okazać o wiele trudniejsze niż przed tym, pozornym, rozwiąza-
niem konfliktu.
W przypadku sytuacji wygrany wygrany obie strony sÄ… zado-
wolone z uzyskanego rozwiązania, a co za tym idzie, będą chciały
wprowadzić je w życie. Pozytywne doświadczenia z drugą stroną
po pierwsze wzmocnią własny poziom samooceny, po drugie zaś
Ni e daj si ę zł emu szefowi i ki epski m kol egom 199
zwiększą szansę na wypracowanie dobrych rozwiązań w innych sy-
tuacjach. Ważnym efektem tego typu rozwiązań jest wypracowanie
i wzrost zaufania do zasad, które pozwolą na rozwiązywanie sporów
i do których łatwo i chętnie będzie się można odwołać w każdej no-
wej, zbliżającej się sytuacji konfliktowej.
Podsumowując, warto pamiętać, że sytuacja konfliktowa, w któ-
rej się znalezliśmy, w gruncie rzeczy nigdy nie została sprokurowa-
na specjalnie przeciwko nam. Konflikty siÄ™ po prostu zdarzajÄ…. Bez
nich nie byłby możliwy żaden rozwój. Zawsze, kiedy znajdziemy się
w takiej sytuacji, powinniśmy dążyć do określenia jej przyczyn. Naj-
prościej jest to uczynić, zadając właściwe pytania właściwym oso-
bom. Najgorszą rzeczą w sytuacji konfliktowej jest próba domyśla-
nia się, co myślą inni i co tak naprawdę kieruje ich postępowaniem.
Warto też pamiętać, że akceptacja złych rozwiązań tak naprawdę
nie rozwiÄ…zuje sytuacji konfliktowej, a jedynie przesuwa jÄ… w mniej
lub bardziej odległą przyszłość. Zawsze więc, kiedy pojawia się pro-
pozycja rozwiÄ…zania, zapytajmy siebie o to, na ile ono nas zadowa-
la, a jeszcze bardziej w jakim zakresie likwiduje przyczyny, które
doprowadziły do danego konfliktu. Jeśli proponowane rozwiązanie
jest jedynie fikcją, to lepiej o tym powiedzieć od razu, aniżeli dręczyć
się tą myślą przez kolejne dni czy tygodnie. I jeszcze jedno. Bywa,
że musimy się zgodzić na rozwiązania, które nas nie satysfakcjonu-
ją. Zwiat nie jest tak zorganizowany, że gwarantuje zaspokajanie
wszystkich naszych potrzeb. Jeśli zdarzy się tak, że zaakceptujemy
rozwiązanie, które jest dla nas nie do końca korzystne, warto, że-
byśmy to powiedzieli żebyśmy nie zamknęli sytuacji konfliktowej
przekonaniem drugiej strony, że przyjmujemy nawet niekorzystne
dla nas rozwiązania. Przyjmujemy, owszem, ale prosimy, żeby o tym
pamiętać, aby w kolejnym tego typu przypadku uwzględniono ten
fakt i aby był to nasz atut i przyczynek do rozwiązania, które w więk-
szym stopniu zapewni nam możliwość zadbania o nasze interesy.
[ Pobierz całość w formacie PDF ]
