[ Pobierz całość w formacie PDF ]
przesyłanie danych na serwer w celu przechowywania lub przetwarzania. Dla przykładu,
złożenie zamówienia w ośrodku handlu elektronicznego nie będzie możliwe, jeżeli
zamówienie nigdy nie opuści naszego komputera. Z drugiej strony, wykorzystywanie
zasobów serwera (jego mocy obliczeniowej), powodujące nieuniknione koszty czasowe
związane z przesyłaniem danych na serwer, jest bezzasadne, jeżeli zadanie można równie
dobrze, a czasem nawet lepiej, wykonać po stronie klienta.
W praktyce wykorzystuje się zarówno technologie po stronie serwera, jak i po stronie
klienta. Obydwa rodzaje technologii są istotne dla działania nowoczesnych stron WWW.
Kiedy zadanie wymaga przesłania informacji na serwer, na przykład w celu przecho-
wywania ich na serwerze, należy przesłać te informacje. Jeżeli jednak jest to możliwe,
to przetwarzanie danych i sprawdzanie ich poprawności powinno być przeprowadzane
po stronie klienta, za pomocą skryptów. Najlepsze efekty uzyskuje się poprzez równo-
mierne rozłożenie obciążenia pomiędzy serwer a komputery klienckie.
Wybór właściwej technologii
Istnieją inne technologie wykonywane po stronie klienta (jak choćby Flash), które służą
głównie do poprawienia wyglądu strony oraz zwiększenia komfortu użytkownika. Za-
zwyczaj same przeglądarki nie zawierają wbudowanej obsługi technologii Flash, z tego
prostego względu, że sensowne jest obsługiwanie jedynie ograniczonej liczby forma-
tów danych. Aby korzystać z tej technologii, trzeba zainstalować odpowiednie rozsze-
rzenie, tzw. wtyczkę (ang. plug-in). Większość przeglądarek posiada wbudowaną
obsługę języka JavaScript, ale dodanie wszystkich dodatkowych funkcji spowodowałoby
zwiększenie rozmiarów przeglądarek (a i tak ich rozmiary są już pokazne).
Dla rozwiązania problemu rozmiarów przeglądarek opracowano programowe rozsze-
rzenia, które jako pierwsze pojawiły się w przeglądarce Netscape Navigator w wersji 2.
Dzięki umożliwieniu wyboru potrzebnych użytkownikowi rozszerzeń, można było czę-
ściowo rozwiązać problem rozmiarów przeglądarek. Wykorzystując rozszerzenia można
było bez problemów umieszczać w dokumentach dane różnych formatów, co z kolei
pozwalało uniknąć konieczności ładowania aplikacji obsługującej określony format.
W celu ożywienia treści strony mogły zawierać animację, a także dzwięk lub sekwen-
cje wideo, które można było pobrać i odtworzyć lub przesłać jako strumień.
Wadą technologii WWW wykorzystujących programowe rozszerzenia jest fakt, że nie
każdy użytkownik przeglądający stronę WWW ma zainstalowane odpowiednie biblioteki
(rozszerzenia). W przypadku technologii Flash nie stanowi to zbyt wielkiego problemu,
28 JavaScrIpt dIa każdego f& Część I
ponieważ takie rozszerzenie jest ogólnie dostępne. W przypadku nowszego formatu
skalowalnej grafiki wektorowej SVG (format ten omówimy w rozdziale 21.
Technologia SVG) znacznie mniej użytkowników będzie posiadać odpowiednie
rozszerzenie, dlatego należy zapewnić alternatywne rozwiązanie przeglądania danych
dla tych użytkowników, którzy nie mogą przeglądać formatu SVG. Można na przy-
kład umieścić łącze pozwalające pobrać odpowiednie oprogramowanie, ale niektórzy
użytkownicy, z różnych powodów, mogą nie chcieć z niego korzystać. W przypadku
JavaScript, technologia ta jest od kilku lat wbudowaną funkcją większości głównych
przeglÄ…darek WWW.
Skrypty JavaScript są zazwyczaj bardzo zwięzłe, chociaż możemy opracować tak długie
i złożone skrypty, jak tylko chcemy. Pamiętajmy jednak, że pliki dużych rozmiarów
co jest bardzo częste w przypadku technologii Flash mogą zniechęcać wielu
użytkowników, szczególnie w przypadku, gdy do połączenia z Internetem wykorzystują
połączenia modemowe. Starajmy się więc, aby nasze skrypty JavaScript były jak naj-
bardziej zwięzłe.
W niektórych przypadkach programista będzie potrzebował większych możliwości po
stronie klienta niż te, które zapewnia język HTML oraz inne popularne technologie
WWW. Pomocny okazał się język Java. Aplet jest niewielką aplikacją Javy (stąd ta
nazwa), opracowany specjalnie z myślą o wykorzystaniu w środowisku przeglądarki
WWW. Java to kompletny język programowania, działający na wielu platformach. Za
jego pomocą można wykonywać tak złożone operacje, jak choćby usuwanie lub nad-
pisywanie plików, dlatego też aplety mają ograniczone możliwości (po to, aby nie
były wykorzystywane do stwarzania zagrożeń bezpieczeństwa). Java stanowi logicz-
ny wybór w tych środowiskach (jak niektóre środowiska intranetowe), w przypadku
których jesteśmy pewni, iż przeglądarki wszystkich użytkowników mają możliwość
wykonywania aplikacji Java. Wykorzystanie języka Java w Internecie może jednak
stwarzać pewien kłopot, gdyż nie wszyscy użytkownicy włączają obsługę apletów
Java w swoich przeglÄ…darkach.
Aplety Java można bezproblemowo integrować ze stronami WWW. Na przykład po-
wszechnie wykorzystuje się je do implementacji klientów chat uruchamianych w prze-
glądarkach WWW, z tego względu, że w języku Java istnieje możliwość utrzymywa-
nia połączenia z serwerem poprzez nasłuchiwanie nowych komunikatów, co nie jest
możliwe w przypadku większości technologii skryptowych. Właściwość wykorzysta-
nia strumieni w języku Java powoduje, że jest to powszechnie wykorzystywana tech-
nologia w ośrodkach nieustannie uaktualnianych, np. w ośrodkach prezentujących
wiadomości lub ceny akcji.
Wadą apletów Java, podobnie jak rozszerzeń programowych, jest to, że ich załadowanie
może zajmować więcej czasu niż użytkownicy zechcą czekać. Java nie jest obsługiwana
przez wszystkie przeglądarki, a niektórzy użytkownicy mogą również wyłączyć jej
obsługę. W przypadku języka Java występuje także problem złożoności, szczególnie
dla tych projektantów, którzy nie znają innych języków programowania. Java to kom-
pletny język programowania, który rządzi się swoimi własnymi prawami. Z tego po-
wodu wielu programistów wykonujących swoją pracę okazjonalnie i dorywczo rezy-
gnuje z wykorzystywania tego języka. Doskonałym rozwiązaniem jest zatem język
posiadający możliwości Javy, ale mający prostszą składnię i stawiający programistom
mniejsze wymagania.
RozdzIał 1. f& Podstawy29
W 1995 r. Brendon Eich, zainspirowany projektem firmy Apple HyperCard, roz-
począł pracę nad takim właśnie językiem. Początkowo firma Netscape wydała język
pod nazwą LiveScript, który w zamyśle miał działać zarówno po stronie serwera, jak
i po stronie klienta. Na rynku przeglądarek dominował wówczas Netscape. Szybko
zdobywał zwolenników także język LiveScript, dzięki możliwości odciążenia serwera
i przekazania części obciążenia do klienta.
Na poczÄ…tku 1996 roku, wraz z pojawieniem siÄ™ przeglÄ…darki Netscape w wersji 2, nazwÄ™
języka LiveScript zmieniono na JavaScript. Niestety, skojarzenie z językiem Java spo-
wodowało i w dalszym ciągu powoduje wiele nieporozumień wśród początku-
jących programistów WWW. Otóż JavaScript to nie Java! Nie jest nawet okrojoną
wersją tego języka. Pomimo podobieństw syntaktycznych i strukturalnych istnieją
także znaczące różnice pomiędzy tymi dwoma językami.
Język Java został opracowany jako kompletny język programowania. Za jego pomocą
można tworzyć oddzielny graficzny interfejs użytkownika (GUI). W przypadku języka
JavaScript jest inaczej. Został on opracowany z myślą o działaniu w środowisku prze-
glÄ…darki WWW razem z istniejÄ…cymi elementami HTML.
W języku JavaScript istnieje wprawdzie wiele elementów, których trzeba się nauczyć,
[ Pobierz całość w formacie PDF ]
